Vụ Kiện Đầu Tiên Phản Đối Lãnh Sự Hoa Kỳ Ở Sài Gòn

Vào ngày 24 tháng sáu năm 2010, một người Việt Nam bảo lãnh diện hôn thê (fiancée) đã nộp một đơn kiện ở Tòa Án Quận Hoa Kỳ thuộc tiểu bang Oregon. Đơn kiện này được đệ nạp để phản đối Lãnh sự Hoa Kỳ ở Sài Gòn, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và Sở di trú Hoa Kỳ. Vụ kiện này không đòi hỏi bồi thường tiền bạc. Mục đích của vụ kiện này là để yêu cầu các cơ quan công quyền thi hành luật một cách công bằng và đúng đắn.

Trong vụ kiện này, Lãnh sự đã bác một đơn xin bảo lãnh diện hôn thê với những lý do yếu kém và không có tính thuyết phục. Thêm vào đó, họ đã trả đơn bảo lãnh về lại cho Sở di trú ở Hoa kỳ mà không cho người bảo lãnh và người được bảo lãnh một cơ hội để nộp thêm bằng chứng.

Người bảo lãnh muốn Lãnh sự thông báo cho hai người với một thời gian hợp lý nếu họ quyết định trả đơn bảo lãnh về lại Sở di trú. Và nếu họ muốn trả đơn bảo lãnh cho Sở di trú, người bảo lãnh muốn Lãnh sự phải cho thời gian để hai người có thể phản bác lý do từ chối trước khi đơn lãnh lãnh bị trả về Mỹ.

Điều quan trọng nhất, người bảo lãnh muốn tòa yêu cầu đơn bảo lãnh của ông chỉ có thể bị trả về Sở di trú nếu có đủ bằng chứng vững chắc về sự gian trá - mà không chỉ vì nghi ngờ có sự gian trá. Nói cách khác, hầu hết những lý do từ chối của Lãnh sự đều không hợp lệ và công bằng vì chúng chỉ dựa trên những cảm nhận của một nhân viên lãnh sự cho rằng hồ sơ đó không "trong sáng".

Người bảo lãnh nộp đơn kiện nói rằng không có căn bản pháp lý nào giới hạn hiệu lực của một chiếu khán (visa) K-1 chỉ có 4 tháng và nếu đơn bảo lãnh bị trả về Sở di trú thì nên được duyệt xét trong vòng 30 ngày kể từ ngày Sở di trú và Lãnh sự gửi thư loan báo.

Đơn kiện cũng nói rằng Lãnh sự đã hành xử bất hợp lệ nếu họ từ chối một hồ sơ mà không có một căn bản dữ kiện nào mà họ tố giác là gian dối. Và nếu một đơn bảo lãnh bị trả về Sở di trú, Lãnh sự không nên cho phép ghi chú "gian dối" trên hồ sơ vì nếu Sở di trú không tái chấp thuận đơn bảo lãnh, người được bảo lãnh ở Việt Nam sẽ bị ngăn trở thường xuyên với những vấn đề di trú trong tương lai.

Đơn kiện cũng yêu cầu nếu đơn bảo lãnh bị trả về Sở di trú, Sở di trú phải liên lạc với người bảo lãnh trong vòng 30 ngày để loan báo những lý do từ chối đơn xin chiếu khán của người được bảo lãnh một cách cụ thể và hợp lệ.

Tổng kết lại, có ba điểm chính trong vụ kiện này là:

1- Lãnh sự không dẫn chứng bất cứ những bằng chứng trung thực nào khi cho rằng sự liên hệ không "trong sáng".

2- Lãnh sự không cho người được bảo lãnh thời gian để phản bác những lý do bị từ chối.

3- Lãnh sự kéo dài quá lâu thời gian trả đơn bảo lãnh về lại Sở di trú và Sở di trú cũng kéo dài quá lâu để duyệt xét đơn bảo lãnh bị trả về.

Người bảo lãnh nộp đơn kiện cũng yêu cầu tòa án công nhận vụ kiện của ông ta là một Vụ Kiện Phổ Quát, để những người bảo lãnh có đơn bị từ chối tương tự có thể được hưởng những quyết định của tòa. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông báo đến cộng đồng người Việt Nam nếu điều yêu cầu trên được tòa chấp thuận.

Hỏi Đáp Di Trú:

- Hỏi: Xin cho biết một số lý do khiến hồ sơ bị từ chối trong vụ kiện tụng này?

- Đáp: Nó chỉ là những lý do thông thường mà Lãnh sự dùng để từ chối nhiều hồ sơ. Chẳng hạn như không có bằng chứng về lễ kết hôn; hôn thê không biết tên công ty làm việc của người bảo lãnh; người bảo lãnh không trở về thăm hôn thê kể từ năm 2008; hôn thê không biết tên trường đại học mà người bảo lãnh từng học; hoặc hôn thê không thể cung cấp chi tiết về việc kết hôn đã được bàn tính ở Hoa Kỳ.

- Hỏi: Có phải bất cứ ai cũng có thể nộp đơn kiện để bắt Lãnh sự thi hành theo luật không?

- Đáp: Bất cứ ai cũng có thể làm điều này nhưng phải mướn luật sư. Nếu vụ kiện thành công, tòa án sẽ ra lệnh chính phủ phải hoàn lại tiền luật sư. Nếu vụ kiện không thành công, người bảo lãnh có thể phải tốn ít nhất 20.000 mỹ kim, hoặc có thể nhiều hơn. Tốt hơn là nên đợi xem nếu tòa án cho phép vụ kiện kể trên là một vụ kiện có tính phổ quát. Nếu điều này xảy ra, bất cứ ai cũng có thể cùng với người bảo lãnh trong vụ kiện này để thưa Lãnh sự ra tòa.